گامی رو به موفقیت | نقد و بررسی PES 2017

بعد از افتضاحی که شرکت ژاپنی کونامی با انتشار PES ۲۰۱۴ به بار آورد، امیدها از این سری برچیده شد. این اتفاق در حالی رخ داده بود که سال قبل، نسخه ۲۰۱۳ عرضه شده و بازخوردهای مثبتی را به‌خود دیده بود. در این بین نیز رقیب همیشگی این مجموعه یعنی FIFA، هر سال با عرضه نسخه‌ی جدید گام رو به جلوی محکمی برمی‌داشت و خودش را بیش از پیش در دل هواداران ورزش فوتبال جا می‌کرد. اما عرضه نسخه‌های ۲۰۱۵ و به‌خصوص ۲۰۱۶ همه چیز را تغییر داد. کونامی که از اشتباهش درس گرفته بود، توانست مقداری از آبروی از دست رفته این مجموعه ( و البته برخی طرفداران قدیمی که کوچ کرده بودند ) را بازگردانده و هواداران را به آینده امیدوار کند. حال نیز نوبت به PES 2017 رسیده است؛ عنوانی که پس از حدود یک سال عرضه شده و این‌طور که از ظاهر آن برمی‌آید روند رو به رشد همچنان ادامه دارد، به‌طوری که به‌راحتی می‌توان به این نسخه لقب بهترین PES  تاریخ را داد، حتی با وجود PES 2013.

علارغم اینکه در نسل هشتم هستیم و بازی‌سازها هر سال عناوین جدیدی با گرافیک بهبودیافته‌تری  نسبت به نسخه‌های پیشین به هواداران ارائه می‌دهند، به‌نظر می‌رسد کونامی نمی‌خواهد درباره‌ی مجموعه PES چنین رویه‌ای را پیش بگیرد. به‌خصوص اگر بخواهیم پیرامون نسخه‌ی رایانه‌های شخصی این بازی صحبت کنیم که هر ساله بازخوردهای منفی بسیاری را به‌خاطر جلوه‌های بصری ضعیف دریافت می‌کند. امسال نیز چنین اتفاقی رخ داده است. گرافیک فنی بازی در مقایسه با نسخه سال قبل تفاوت فاحشی که مخاطبان را تحت تاثیر قرار دهد نداشته و بیشتر پیشرفت‌ها را در جزئیات و طراحی چهره بازیکنان شاهد هستیم؛ بخشی که هرساله و بدون کوچک‌ترین تردیدی می‌توان گفت این مجموعه در آن در حال بهتر شدن است. البته همچنان مشکلاتی نیز در طراحی چهره بازیکنان وجود دارد که می‌شود از آن‌ها چشم‌پوشی کرد. اما مهم‌ترین مسئله در بخش گرافیک نسخه‌ی رایانه‌های شخصی، کارکنان ورزشگاه‌ها و البته چمن کاملاً مصنوعی بازی است. امسال نیز بهبود قابل‌توجهی در طراحی آنان به‌وجود نیامده و همچنان باید مربع‌های کنار هم قرار گرفته را به‌عنوان کارکنان ورزشگاه‌ها و تماشاچیان بپذیریم.

اما بخشی که در طول این یک کونامی مانور زیادی بر روی آن داده، گیم‌پلی بوده است. این شرکت ژاپنی هر چند مدت از قابلیت‌های جدید در گیم‌پلی و جزئیات آن‌ها صحبت می‌کرد. صحبت‌هایی که هواداران را به پیشرفت‌های چشم‌گیر امیدوار کرده بود، هر چند برخی نیز معتقد بودند این تغییرات تنها تبلیغات و هدف از آن نیز کسب دلارهای بیشتری بوده است. اما حالا به انتشار این بازی، به‌نظر می‌رسد دسته‌ی دوم کاملاً اشتباه فکر می‎‌کردند، زیرا کونامی به قول‌هایی داده بود، عمل کرده است. پس از به‌صدا در آمدن سوت داور، نخستین چیزی که توجه شما را به‌خود جلب خواهد کرد، کنترل بازیکنان، نحوه دویدن و پاس دادن است که به‌شکل قابل تحسینی با پیشرفت روبرو شده و تجربه‌ای روان از یک بازی ورزشی را به شما ارائه خواهد کرد. این اتفاق نیز به‌لطف اضافه شدن انیمیشن‌های جدید به حرکات بازیکنان بوده است. برای مثال، در نسخه قبلی با مواردی روبرو می‌شدیم که در آن‌ها نحوه‌ی ضربه زدن با نوع حرکت توپ به‌هیچ‌وجه هماهنگی نداشته و یا در برخی موارد نیز شاهد حرکات خشک بازیکنان هنگام حرکت بودیم. خوشبختانه باید گفت اکثر این نقاط ضعف در این نسخه رفع شده‌اند که نتیجه‌ی آن نیز یک گیم‌پلی لذت‌بخش است. البته بهبود در بخش انیمیشن‌ها تنها به بازیکنان ختم نمی‌شود و دروازه‌بانان نیز در این مورد بی‌نصیب نبوده‌اند. یکی از مهم‌ترین نقاط ضعف نسخه قبلی که داد طرفداران را در فروم‌های مختلف در آورد، به‌طوری که اکثر آن‌ها به‌دنبال رفع این مشکل توسط دولوپرها بوده‌اند، همین دروازه‎بانان بودند که حالا در کنار بهبود واکنش‌ها که بسیاری واقع‌گرایانه‌تر شده‌اند،  در نتیجه نیز گل زدن به آنها هم کار آسانی نخواهد بود. به این مورد، باید کاهش دقت شوت توسط بازیکنان نیز اضافه کرد، در این نسخه بین میزان قدرت شما و دقت ضربه رابطه‌ی عکس وجود دارد که این هم باعث سخت‌تر شدن بازی شده است.

البته تنها این دروازه‌بانان نیستند که کار را برای دست یابی به گل سخت کرده‌اند، خوشبختانه هوش مصنوعی مدافعان تیم‌های حریف به‌شکل قابل‌توجهی بهبود یافته‌ است. شاید برای شما نیز پیش آمده باشد که در نسخه قبلی با یک بازیکن که قدرت بدنی یا سرعت بالایی داشته، به‌راحتی توانسته‌اید پشت محوطه حریف مانور داده و در نهایت به گل دست یابید و یا در برخی مواقع به‌طور ناگهانی با اتفاقی عجیب روبرو می‌شدید؛ اتفاقی که طی آن فاصله میان مدافعان میانی آنقدر زیاد می‌شد که فضای کافی برای شوت زدن یا نفوذ را به شما می‌داد. اما همه‌ی این‌ها را به باد فراموشی بسپارید، زیرا دیگر قرار نیست با چنین مشکلات آزادهنده‌ای که با مشاهده‌‌ی آن‌ها در نسل هشتم مخ‌تان سوت بکشد، روبرو شوید.

همچنین همه‌ی ما می‌دانیم که شرکت کونامی در این چند ساله بر روی ویژگی‌های فردی بازیکنان تمرکز زیادی داشته و سعی کرده در طراحی هر یک از بازیکنان تفاوت‌های زیادی را شاهد باشیم. تفاوت‌هایی که به‌طور آشکار در نحوه‌ی حرکت کردن، پاس دادن و … نمایان است. اما حالا به‌نظر می‌رسد شرکت کونامی به تیم‌ها نیز نیم نگاهی داشته و سعی کرده سبک واقعی بازی آن‌ها را در بازی ورزشی خود پیاد‌ه‌سازی کند؛ برای مثال در نسخه‌ی قبلی، تیم بارسلونا به‌هیچ‌وجه مانند واقعیت بازی نکرده و چیزی از تیکی‌تاکای آن را شاهد نیستیم. اما در جدیدترین نسخه این مجموعه، وضعیت مقداری متفاوت تر است و شاهد پاس‌کاری پی‌ در پی بازیکنان این تیم برای رسیدن به گل هستیم.

در نهایت نیز تمامی این بهبودها در عملکرد و هوش مصنوعی بازیکنان، دروازه‌بانان و البته تیم‌ها باعث شده تا بزرگت‌ترین مشکل نسخه قبلی، یعنی بیش از حد آسان بودن دیگر وجود نداشته و شما با به‌کار گرفتن درجه‌ سختی‌های بالاتر ‌ به‌طور حتم با چالش‌های زیادی برای رسیدن به گل مواجه خواهید شد.

اما بدون شک مدهای قرار گرفته در سری PES یکی از نقاط قوت آن در سال‌های اخیر محسوب می‌شود که در میان مدهای آفلاین  می‌توان به «مستر لیگ» (Master League) و «افسانه شو» (Become a Legend) اشاره کرد. در نسخه‌ی قبلی و به‌خصوص بخش مسترلیگ مشکلات بی‌شماری وجود داشت که تجربه‌ی کلی مخاطب را تحت تاثیر قرار می‌داد. برای مثال و در بخش مدیریت شما توانایی انتخاب تیم‌‌ها برای بازی‌های دوستانه را نداشتید، یا اگر شما با تیمی قرارداد بسته و پس از مدتی می‌خواستید از آن نقل مکان کنید، چنین امکانی وجود نداشته و باید تا پایان زمان قرارداد صبر کنید. این مسئله متقابل نیز هست، برای مثال ممکن است شما نتایج بسیار ضعیفی در یک تیم کسب کنید، اما به‌هیچ‌وجه مشکلی به‌وجود نخواهد آمد، زیرا قرار نیست اخراج شوید، حتی اگر با بارسلونا به قعر جدول سقوط کنید. البته پیشنهادهای سرمربی‌گری که برای شما ارسال می‌شود نیز به‌هیچ‌وجه تناسبی با عملکرد شما ندارد. مشکل بعدی که به نقل و انقالات بازمی‌گشت همچنان وجود داشته و تنها شاهد بهبودهای جزئی در این بخش هستیم. البته در میان این بهبودهای جزئی، یک پیشرفت نسبتاً بزرگ نیز در این بخش دیده می‌شود. همان‌طور که می‌دانید هر بازیکن تنها توانایی ایفای یک بازی موثر در برخی پست‌های خاص را دارد، اما در این نسخه اگر شما یک بازیکن را در پست غیرتخصصی او به‌کار گیرید، پس از مدتی با آن پست وقف پیدا کرده و به‌راحتی می‌تواند عملکرد موثری را از خود به‌نمایش بگذارد. همچنین وضعیت برای «باشگاه من» (MyClub) نیز به‌همین صورت بوده و تنها شاهد پیشرفت‌های کوچکی هستیم. این مسئله نشان می‌دهد که امسال کونامی منابع خود را تنها برای بهبود گیم‌پلی صرف کرده و تنها به بهبودهای جزئی که خیلی در چشم نیستند، بسنده کرده است.

بخش لایسنس نیز امسال به فجیع‌ترین حد خود رسیده است. البته مشکل لایسنس نبودن تیم‌ها از قدیم با این سری محبوب همراه بوده اما در نسخه جدید وضعیت بسیار بسیار بدتر شده است. از لیگ انگلیس و اسپانیا تنها دو تیم به‌طور کامل لایسنس شده‌اند و حتی خبری از «رئال مادرید» و «منچستر یونایتد» هم نیست. «یوونتوس» نیز به‌عنوان یک تیم پر طرفدار در لیگ سری آ با نامی تخیلی و لباسی کاملاً ساده در بازی وجود دارد. تنها راه شناختن تیمها نیز توجه به نام بازیکنان است. این مسئله یکی از بزرگ‌ترین نقاط ضعف بازی بوده و می‌شود گفت اکثر مدهای آفلاین بازی را تحت تاثیر خود قرار داده است. برای مثال شما در حال تجربه «لیگ قهرمانان» (Champions League) هستید اما اکثر تیم‌هایی که به مصاف آن‌ها می‌روید با لباس‌های ساده و یک شکل در مقابل شما قرار می‌گیرند. این اتفاق چه حسی به شما منتقل می‌کند؟ این مشکل درباره‌ی استادیوم‌های موجود در بازی نیز صدق می‌کند. علارغم اینکه تعداد ورزشگاه‌های بازی به عدد ۳۰ می‌رسد که قابل قبول است، اما تنها یک سوم آن‌ها ورزشگاه‌های واقعی بوده و مابقی تخیلی هستند.

بخش ویرایش هم همچنان در سرازیری سقوط قرار دارد. این بخش یکی از مزیت‌های بزرگ این مجموعه از سال‌های دور بود که متاسفانه هر ساله به‌دلایلی نامعلوم شاهد حذف آن‌ها یکی پس از دیگری بودیم. برای مثال در نسخه ۲۰۰۷ کاربران می‌توانستند کفش‌های مورد نظر خود را هم طراحی کنند. در کنار این قابلیت، ابزارهای زیادی برای طراحی لباس‌های تیم‌ها وجود داشت که باعث می‌شد شما به‌راحتی و بدون استفاده از هیچ‌گونه بروزرسانی یا آموزشی لباس رسمی تیم‌ها را با کوچک‌ترین جزئیات همانند لوگوی «آدیداس» طراحی کنید. چرا راه دور برویم، در سال ۲۰۱۳ شما حتی می‌توانستند ورزشگاه مورد نظر خود را با انبوهی از جزئیات طراحی کنید که متاسفانه این امکانات در چند نسخه اخیر وجود نداشته است. اوج کم شدن امکانات بخش ویرایش نیز بازمی‌گردد به نسخه‌ی قبلی که در طراحی چهره‌های بازیکنان محدودیت‌های زیادی وجود داشته که همین مسئله، باعث ایجاد شباهت میان بازیکنان نه‌چندان مشهور می‌شده است. این مشکل نیز همچنان پابرجا بوده و نه تنها در این مورد، بلکه در دیگر بخش‌های ویرایش نیز بهبود خاصی دیده نمی‌شود. البته یکی از نقاط قوت این بخش، موسیقی‌های استفاده شده هستند که به‌طور حتم در هنگام ویرایش بخش‌های مختلف، از شنیدن آن‌ها بسیار لذت خواهید برد.

بازی PES 2017 از لحاظ گیم‎‌پلی دقیقاً همان نسخه‌ای است که برای تجربه‌ی آن چندین سال صبر کرده‌ایم و بالاخره نیز عرضه شده است. اما در باقی بخش‌ها هنوز با یک تجربه‌ی کامل و بی‌نقص فاصله دارد و به‌نظر می‌رسد باید چند سال دیگر برای رسیدن به آن صبر کرد. هر چند روندی که کونامی در ساخت نسخه‌های جدید این سری در پیش گرفته، امیدوارکننده است.