با افزایش حجم بازی ها و پیچیده تر شدن و زمانبر شدن پروسه بارگذاری (لودینگ) در بازی ها، لزوم استفاده از ابزارهای ذخیره سازی نوین بیشتر از هر زمان دیگری احساس میشود. هر چه پیش می رویم کیفیت بافت های بازی ها افزایش پیدا میکند و برای بارگذاری این حجم از داده در کوتاه ترین زمان ممکن نیاز به استفاده از حافظههایی هستیم که بتواند این حجم از داده را به سرعت انتقال دهد.
جدا از بازی کردن، سرعت خواندن و نوشتن حافظه ذخیرهسازی، در برنامههایی مثل تدوین و ویرایش تصاویر هم به شدت کاربردی خواهد بود و سرعت نرم افزار به طرز قابل توجهی به این موضوع بستگی دارد.
در مطلب پیش رو قصد داریم به جدیدترین نسل حافظههای ذخیرهسازی یعنی NVMe SSD بپردازیم. نسلی که نیامده SSDهای معمولی را کنار زده و عملکرد فوقالعادهای از خود نشان داده. عملکردی که باعث شده آینده پی سی گیمینگ بدون این نوع حافظه غیر قابل تصور باشد. در ادامه با نگاهی به بررسی عملکرد SSDهای NVMe همراه دنیای بازی باشید تا ببینیم چرا آینده پی سی گیمینگ با حافظه NVMe SSD گره خورده است؟
تفاوت حافظه SSD و HDD در چیست؟
هارد دیسک ها (HDD) متشکل از چندین دیسک مغناطیسی (حلقه) هستند که هر کدام از این حلقه ها از چندین بخش یا سکتور (Sector) تشکیل شدند و هر کدام از این سکتورها نیز زیرمجموعههای مختلفی دارند که با آنها کاری نداریم و میتوان گفت تمام دادههای شما روی این حلقه ها و سکتورها ذخیره میشوند. برای دسترسی به این فایل ها، چه قصد انتقال فایل ها از پوشه ای به پوشه ی دیگر را داشته باشید یا بخواهید یک بازی اجرا کنید، یک سر یا هد (Head) که متصل به بازوی متحرک است باید به آن قسمت مورد نظر که دادهی مربوطه در آن ذخیره شده دسترسی پیدا کند و آنرا بخواند یا بنویسد. این پروسه علاوه بر زمانبر بودن، باعث میشود تا انجام چندین کار همزمان کندتر پیش رود چون پیدا کردن اطلاعات به صورت مکانیکی اتفاق میافتد.
اما حافظههای حالت جامد (Solid State Drive) که به آن SSD گفته میشود، به جای دیسکهای چرخان و بازوهای مکانیکی، از فلش های ناند (NAND) ساخته شده اند که میتوانند بر خلاف حافظه RAM، حالت شارژ یا دشارژ خود را حفظ کنند. اما این چه معنی برای ذخیره سازی اطلاعات دارد؟
این یعنی حافظهی SSD برای حفظ داده هایی که روی آن است، نیازی به منبع انرژی ندارد و مانند حافظهی رم پس از هر بار روشن و خاموش شدن کامپیوتر پاک نمیشود. همین باعث شده که سرعت انتقال اطلاعات روی SSD با اینکه نسبت به رم پایینتر است، اما از HDDها بسیار بهتر باشد طوری که کندترین و ارزانترین SSD ها از سریعترین و بهترین HDD ها در خواندن و نوشتن اطلاعات سریعتر عمل میکنند!
حافظه NVMe SSD چیست؟
NVMe که مخفف non-volatile memory express است، یک پروتکل ذخیره سازی فوق سریع (Ultra high Speed) است که سرعت انتقال دادههای حافظههای SSD را به طرز خیره کننده ای افزایش میدهد. حافظههای NVMe SSD که از جدیدترین تکنولوژی استفاده میکنند پسوند M2 را نیز یدک میکشند. این نوع حافظهها مستقیما به مادربورد و از طریق درگاه PCI-E وصل میشوند که سرعت انتقال اطلاعات در آنها میتواند تا رقم فوقالعاده ۷۵۰۰ مگابایت در ثانیه هم برسد. در واقع مهمترین عامل پیشرفت NVMeها همین تفاوت از درگاه مورد استفاده است. حافظههای SSD از درگاه SATA استفاده میکنند که محدودیت پهنای باند آن باعث میشود تا سرعت انتقال اطلاعات در آنها از حد مشخصی بالاتر نرود.
از ابتدای معرفی اولین SSD ها، تولیدکنندگان این سخت افزار مدام در تلاش برای سریعتر کردن و بهینه تر کردن آن بودند و تمام این تلاش ها در افزایش سرعت نوشتن و خواندن اطلاعات خلاصه میشد. اما پس از معرفی NVMe بود که ورق برگشت. این فناوری جدید نه تنها در سرعت، که در پروسه ی ذخیره سازی اطلاعت نیز با پیشکسوتان خود تفاوتهای چشم گیری دارد و همین عامل آن را به حافظهی مورد علاقهی بازیسازان و گیمرها تبدیل کرده است.
SSD برای گیمرها
اگر گیمر هستید و میخواهید در نسل نهم کنسولهای خانگی (ایکس باکس سری ایکس و پلی استیشن ۵) به بازی کردن با PC خود ادامه دهید، چارهای جز رفتن به سراغ NVMe SSD ندارید. چرا که در ساخت کنسول ایکس باکس سری ایکس و ایکس باکس سری اس و همینطور کنسول پلی استیشن ۵ از حافظههای NVMe استفاده شده و برای همین است که ساخت بازی هایی مثل Ratche & Clank: Rift Apart روی PS5 یا The Medium روی Xbox Series X/S برخلاف نسل قبل ممکن شده است و توسعهدهندگانی که قصد ساخت عناوین مولتی پلتفرم را دارند، برای این سخت افزارها و بر اساس این معماری ها عناوین خود را بهینه میکنند بنابراین دیگر جایی برای حافظههای پرسروصدا و کند HDD یا SSD های SATA باقی نمیماند.
اصولا چون بازیسازان همیشه تکنولوژی مورد استفاده در نسل جدید کنسولها را معیار کار فنی خود قرار میدهند، پس میتوان نتیجه گرفت که از این پس تمام بازی سازان، بازیهای خود را طوری میسازند که برای اجرا شدن روی یک سیستم با حافظه NVMe SSD بهینه باشد. در نتیجه اگر شما کامپیوتر گیمینگی داشته باشید که از همه لحاظ قدرتمند باشد اما از حافظههای ذخیرهسازی قدیمی استفاده کند، احتمالا در اجرای بازیهای نسل جدید با مشکل مواجه خواهید شد. پس بهتر است کم کم به فکر خرید یک NVMe SSD باشید.
عملکرد حافظههای NVMe در اجرای بازی و سیستم عامل
حافظههای NVMe در بارگذاری بازی ها (Loading) به مراتب بهتر از حافظههای SSD عمل میکنند و هر گیمری میداند که هیچ چیز عذابآورتر از تلف شدن عمر پشت صفحه لودینگ بازی ها نیست.
در محیط سیستم عامل نیز عملکرد چشمگیر NVMe نسبت به SATA SSD و همینطور HDD کاملا مشهود است و این سرعت چه در هنگام بارگذاری اولیه سیستم عامل (بوت) و چه در محیط کاری آن می تواند سریعترین و راحتترین تجربهی کاریتان تا به امروز را رقم بزند.
برای بررسی عملکرد حافظههای اس اس دی NVMe در مقایسه با HDD با نرخ ۷۲۰۰ rpm و حافظهیSSD SATA به سراغ برند ADATA رفتیم که با گارانتی ۵ ساله آونگ عرضه میشوند. ایدیتا به تازگی سه مدل S40 ،SX8200 و S70 blade را عرضه کرده که از این بین طراحی ساده و رنگ مشکی مات SSD S70 Blade به شدت چشمنواز است. البته ناگفته نماند که مدلADATA S70 Blade در تست های سرعت موفق به کسب بالاترین نمره شده و لقب پرسرعتترین حافظه نسل جدید را کسب کرده است و به همین دلیل انتخابی ایدهآل برای گیمرها و کاربرانی است که از سیستم خود انتظار بالاترین راندمان و بازده کاری را دارند.
در اولین مواجهه با منوی آغازین Death Stranding، متوجه سرعت بالای پروتکل NVMe حافظهیS40 شدیم طوری که زمان لود از منو به بازی که در صورت معمولی و روی هارد HDD 7200 rpm چیزی حدود ۱ دقیقه تا ۱ دقیقه و ۴۰ ثانیه بود اما با NVMe SSD به ۲۸ ثانیه تقلیل پیدا کرد. با این حال باید در نظر داشت که هنوز بازیهای کاملا نسل جدید به بازار نیامدهاند و کمی طول میکشد تا بازیسازان بتوانند از تمام توان NVMe SSD موجود در کنسولهای نسل جدید استفاده کنند. آن زمان است که مطمئنا نقش این نوع حافظه در بازیهای پی سی نیز پررنگتر از همیشه خواهد شد.
آینده پی سی گیمینگ با حافظه NVMe SSD
با روی کار آمدن اولین مدل های حافظه های اس اس دی کسی فکرش را نمیکرد که به این زودی شاهد تحولی به بزرگی NVMe باشیم و در بهترین حالت به افزایش پلکانی سرعت انتقال داده ها امیدوار بودیم اما با ورود NVMe دیگر کفه ترازو کاملا به سمت آن سنگینی میکند و دیگر بهانه ای برای استفاده از تکنولوژیهای قدیمیتر نداریم. مگر برای ذخیره سازی اطلاعات حجیم که امیدوارم با کاهش قیمت SSD های موجود در بازار و افزایش ظرفیت آن ها به طور کامل به عصر حافظههای دیجیتالی کوچ کنیم.
معمولا اولین توصیهای که برای ارتقای لپ تاپ یا کامپیوتر میکنم عوض کردن حافظهی ذخیره سازی آن با SSD است اما از امروز این توصیه جا خود را به این جمله میدهد:
«هاردتو با SSD NVMe عوض کن!»