ما درباره‌ی گیمزکام امسال چه فکر می‌کنیم؟ | پرونده‌ای بر گیمزکام ۲۰۱۷

به‌رسم هر سال، نمایشگاه گیمزکام در آلمان، شهر کلن، برگزار شد و رکوردهای جدیدی را به‌ثبت رساند. باتوجه به قابل توجه بودن اتفاقات گیمزکام امسال، می‌توان گفت انتظاراتی که بیشتر از شرکت‌های مطرح شرکت‌کننده در این رویداد می‌رفت برآورده نشد و اعضای تیم دنیای بازی در این پرونده و در یادداشت‌ها و متن‌های نگاشته شده‌ی خود، نکاتی که بیشتر توجه‌شان را در گیمزکام ۲۰۱۷ جلب کرد به ‌اشتراک می‌گذارند و به تحلیل وقایع این رویداد می‌پردازند. برای اطلاع از اخبار، گزارش‌ها و دیگر جزییات گیمزکام ۲۰۱۷ می‌توانید در سایت و کانال تلگرام دنیای بازی عبارات «Gamescom 2017» و «گیمزکام ۲۰۱۷» را جست‌جو کنید. در ادامه با پرونده‌ای بر گیمزکام ۲۰۱۷ همراه دنیای بازی باشید.

همهمه‌ای دوباره برای درج یک کلیشه‌ی دیگر در تاریخ!

نویسنده: محمدسینا کیارستمی

خواستم بگویم که منتقد نیستم و نمی‌خواهم در این مطلب، رویداد گیمزکام ۲۰۱۷ را نقد کنم؛ خواستم بگویم که لطفا بگذارید من یک راوی بمانم، راوی یک داستان تلخ تکراری. به خودم آمدم و دیدم که من هم‌اکنون چیزی را روایت نمی‌کنم بلکه می‌نویسم. خواستم بگویم که لطفا بگذارید من یک نویسنده بمانم، نویسنده یک داستان تلخ تکراری. به خودم آمدم و دیدم که این داستان را من ننوشته‌ام؛ نه ایده داستان با من بوده است و نه شخصیت‌پردازی و نه نحوه پیش‌روی ماجرا. خواستم بگویم که اصلا بی‌خیال این شوید که من چه هستم؛ هرچه هستم منتقد نمی‌خواهم باشم که هم بیم نقد غیرمنصفانه خواب از سرم می‌پراند و هم تحمل درد نگاه خیره مردمان ندارم. به خودم آمدم و دیدم که عنوان مطلب خود ندای یک نقد پر و پیمان را می‌دهد. از آن دسته نقدهایی که هرکسی را وادار به واکنش می‌کند؛ حال مثبت یا منفی، فرقی نمی‌کند. خواستم بی‌اهمیت به این موضوع که من که هستم و این متن برای چیست، به ادامه نوشتن بپردازم که دیدم این دیدگاه هم منطقی نیست. من خودم بعد از کلنجارهای فراوان تصمیم گرفتم نام این متن را شکایت‌ نامه بگذارم. نه یک نتیجه‌گیری‌ در میان است و نه قضاوتی، هرچه هست با شما؛ من فقط نوشته‌ام.

یک رویداد دیگر برگزار شد، به نام گیمزکام و با رسم ۲۰۱۷. چند روزی آمد و شده بود تیتر اول همه‌ی خبرگزاری‌ها و رسانه‌های مربوطه و بعد هم کم‌کم رخت برکند و رفت. محل برگزاری عالی بود؛ نحوه برگزاری نیز بی‌نقص. شرکت‌ها و غرفه‌داران تمام تلاش خود را به کار بسته بودند تا هرچه بهتر و بهتر خدمات و کالاهای خود را در معرض دید مراجعه‌کنندگان بگذارند. دنبال چیز منفی و یا کم و کاستی‌ نباید گشت؛ در مهمانی آقازاده‌های این صنعت پول‌ساز، هیچ نقصی نخواهید یافت. شاید کمترین چیزی که اینجا برای شرکت‌ها اهمیت دارد، پول خرج کردن است. «فلانی بنر ساخته است؟ کجا نصب کرده؟ ابعادش چه‌قدر است؟ بنری بدهید بسازند به ابعاد دو برابر آن‌ها و بگویید دو متر جلوتر از آن‌ها نصب‌اش کنند! ». بله این است نهایت غایت برگزاری نمایشگاه گیمزکام! می‌گویید نه؟ خب لیست جوایز را نگاه کنید. برنده‌ها چه کسانی‌اند؟ اسم‌شان بیش از حد آشنا نیست؟ روزی ۳ بار اقلا نام‌شان را نمی‌شنوید؟! به نظر شما یک ابرشرکت مانند سونی نیازی دارد به این غرفه زدن‌ها و معرفی‌ها و…؟ اگر دارد، چرا آن‌قدر تمام برنامه‌ها بی‌کیفیت بود؟ نه خیر آقا ندارد! هیچ ارزشی برای‌شان ندارد و باور کنید اگر چشم و هم‌چشمی‌هایشان نبود هم عمرا شرکت نمی‌کردند! اصلا نوش‌جان‌شان! ما که بخیل نیستیم. خب کارشان خوب است و با کیفیت. حق‌شان هست تمام جایزه‌ها را درو کنند. اعتراضی هم نیست؛ اما شکایت من این است که چرا خبری از بازی‌سازان مستقل و فلک‌زده در این همایش‌ها و رویداد‌های پرهیاهو و «پرده‌گوش پاره کن» نیست؟ چرا یکی از بزرگترین رویدادهایی که مختص بازی‌سازان مستقل است یعنی IGF یا Indie Games Festival باید تنها ۳هزار دلار جایزه تیم‌ برترش باشد؟ پول بلیطشان هم نمی‌شود! اصلا لعنت بر پدر پول و مادیات! خود شما چرا تا به حال نامی از IGF نشنیده‌اید و در عوض تمام اتفاقات گیمزکام از بدو تولدتان تا امسال را از بر کرده‌اید؟ اگر گیمزکام شهرت دارد و یک سکوی مناسب است، مطمئن باشید سونی و مایکروسافت و غیره نیازی به چنین سکوهایی ندارند. اما همچنان مهمانی‌شان خودمانی است…!

نویسنده: علی ارکانی

مراسم گیمزکام امسال هم به پایان رسید و بهترین آثار آن نیز مشخص شدند. بازی «سوپر ماریو ادیسه» توانست عنوان بهترین بازی این مراسم را به خود اختصاص دهد، ویدئوهای زیادی از بازی‌های محبوب و مورد انتظار مختلفی مثل Assassin’s Creed Origins، Shadow Of War، Far Cry 5 و… منتشر شد و حتی برخی خبرهای منتشر شده (مثل سیستم مورد نیاز برای اجرای Final Fantasy XV با کیفیت ۴K) تعجب و حیرت گیمرها را به همراه داشت. اما در این مطلب قرار نیست در خصوص هیچ‌کدام از بازی‌های یاد شده صحبتی داشته باشم! در این یادداشت قصد دارم تا بازی Biomutant را بررسی کنم؛ اثری جدید و جذاب که شرکت Experiment 101 مسئول توسعه آن بوده و THQ Nordic وظیفه‌ی انتشار آن را دارد. Biomutant ابتدا با یک پیش‌نمایش سینمایی معرفی شد که در آن قهرمان بازی، پستانداری پشمالو و مبارز بود و باید در دنیایی که تحت سلطه‌ی حیوانات دیگری مانند خودش بودند، دوام می‌آورد. بعد از چند روز ویدئویی از روند پیش‌روی در بازی منتشر شد و توجه بیشتری را به این عنوان جلب کرد. این بازی که در سبک نقش آفرینی- بزن بکش (Hack & Slash) ساخته شده، بهترین بازی رونمایی شده در مراسم امسال بود. می‌پرسید چرا؟ یادداشت پیش‌نمایش‌بارم را بخوانید!

شخصی‌سازی

چیزی که در ابتدای نمایش این بازی می‌بینیم، ساختن شخصیت اصلی بازی و تغییر جزئیات ظاهری و خصوصیات فیزیکی آن است. شما می‌توانید قهرمان پشمالوی خود را در رنگ‌ها و طرح‌های مختلف بسازید. خصوصیات فیزیکی او هم با جثه‌اش رابطه‌ی مستقیم دارد. مثلا هرچه بدن قهرمان ما عضلانی‌تر باشد، سلامتی (همان جان خودمان) او هم افزایش می‌یابد و در عوض از سرعت و چالاکی وی کم می‌شود. البته، شخصی‌سازی این اثر به همین موارد ختم نمی‌شود، بلکه در طول بازی شما می‌توانید سلاح‌های مختلفی هم با استفاده از قطعات مختلفی که پیدا می‌کنید ساخته و دشمنان را با استفاده از آنها از پای در بیارید.

محیط زیبا و متنوع

جلوه‌های بصری زیبا یکی از خصوصیات چشم‌گیر این بازی است. همان‌طور که از پیش نمایش‌های بازی پیداست، جهان بازی بیشتر شامل محیط‌هایی در دل طبیعت است که با کمی عناصر صنعتی و مکانیکی در آمیخته‌اند. در واقع شخصیت اصلی بازی هم ترکیبی از یک حیوان و ابزارهای الکترونیکی و ماشینی است. تنوع محیطی که در پیش نمایش‌ها شاهد آن بودیم، محیط‌هایی از جنگل تا کوهستان‌های سرد و برفی را در بر می‌گیرد. این تنوع محیطی و ادغام طبیعت و ماشین خود فضای جالب و جذابی در اختیار بازیکنان قرار می‌دهد.

دشمنان متنوع؛ دوستان متنوع‌تر

در ویدئوی ۱۱ دقیقه‌ای منتشر شده از مراحل بازی، دشمنان مختلف و متنوعی به بازیکنان معرفی شدند؛ از موجودات پشمالوی غول پیکر تا حشرات عجیب و غریب. این تنوع تنها در بخش ظاهری و جسمانی دشمنان خلاصه نمی‌شود، بلکه آنها هم مانند شما به مجموعه‌ای متنوع از سلاح‌ها و توانایی‌ها مجهز هستند. علاوه بر دشمنان، شخصیت‌های دیگری (مثل مهندس موش کور) هم در بازی حضور دارند که به شما کمک می‌کنند. با توجه به آنچه که شاهد بودیم، این شخصیت‌ها حتما در پیشرفت داستان و قدرت‌های شما مؤثر هستند.

روایت جالب

داستان بازی به‌صورت یک مستند روایت می‌شود، یعنی صدای یک گوینده تمام طول بازی همراه شماست و نسبت به اعمال شما واکنش نشان می‌دهد. مثلا در مبارزات از حرکات شما تعریف و تمجید کرده یا حدث می‌زند که پشت این در بسته، باید چیز با ارزشی نهفته باشد. در کنار این راوی، نمایه‌های گرافیکی هم در طول مبارزات وجود دارد که صدای ضربات شما را مانند کمیک استریپ‌ها با فونت‌های اکشن و حروف انگلیسی بالای سرتان نشان می‌دهد. این عناصر روایی طنز در کنار فضای جالب بازی می‌تواند مانع از خستگی طی تجربه‌ی بازی شود.

مبارزاتی که امتحان خود را پس داده‌‌اند

هسته‌ی بازی‌های بزن بکش، مبارزات آن است. این بازی هم از این قاعده مستثنی نیست. تا به اینجای کار، مبارزات بازی چیز جدید و همراه با نوآوری به ما نشان نداده‌‌اند، اما آن‌طور که پیداست، ما شاهد ترکیبی از فنون و مهارت‌ها در مبارزات هستیم که نقاط قوت و نماد بازی‌های موفق زیادی هستند. استفاده از سلاح‌های گرم و سرد در این بازی بسیار شبیه به سری Devil May Cry و Bayonetta است؛ با این تفاوت که شما می‌توانید از دو نوع مختلف سلاح گرم کوچک (مثل مسلسل سبک یا هفت تیر) به‌صورت هم‌زمان استفاده کنید که هرکدام ویژگی‌های خاصی داشته و به گونه‌‌ای مکمل یکدیگر باشند. اگر اهل سلاح‌های بزرگ و پر قدرت هستید هم این بازی برای شما مناسب است، زیرا انواع مسلسل‌های سنگین و سلاح‌های بزرگ هم در آن تعبیه شده و قابل ساختن است. حرکات آکروباتیک و سینمایی هم در مبارزات قابل اجرا هستند، چون پریدن از روی سر دشمن مثل Prince Of Persia و تیراندازی به صورت حرکت آهسته که نماد بازی Max Payne است. البته، نباید یکی دیگر از ویژگی‌‌های این بازی را از یاد برد که بیشتر در Darksiders شاهد آن بودیم: تجهیزات جانبی! در Biomutant هم وسایل جانبی مختلفی (مثل جت پک) وجود دارد که علاوه بر گشت و گذار در محیط و امکان رفتن به مکان‌های جدید، در مبارزات هم به کار آمده و امکانات مختلفی در اختیار شما قرار می‌دهد. علاوه بر سلاح‌ها و حرکات شخصیت اصلی بازی، محیط هم در مبارزات قابل استفاده است. بشکه‌های قابل انفجار با محتویات مختلف، علاوه بر آسیب رساندن به دشمن، می‌توانند وضعیت جسمانی آنها را تحت تاثیر قرار دهند (مثل سوختن یا یخ زدن). با این تفاسیر آیا ممکن است کسی موجودی ریزه میزه که ترکیبی از دانته، مکس پین و شاهزاده‌ی پارسی است را دوست نداشته باشد؟ من که فکر نمی‌کنم!

وجود عناصر شاخص ژانر نقش‌آفرینی

از بعد مبارزات بازی که دور شویم، وارد بخش نقش آفرینی این عنوان می‌شویم. عناصر این سبک در این بازی آن‌قدر مشهود است که نیازی به کند و کاو چندانی برای دیدن آنها نیست. وجود شخصیت‌های قابل تعامل مختلف، استفاده از مواد مختلف برای ایجاد آسیب‌های مبتنی بر عناصر مختلف (مثل گلوله‌های برقی، آتشی و یخی)، امکان ساخت و افزایش قدرت اسلحه‌های مختلف. امکان استفاده از دو نوع سلاح گرم به صورت همزمان برای هرچه بیشتر شخصی سازی بازی و از همه مهم‌تر،  اهمیت انتخاب در طول بازی میان یک شخصیت مثبت و خوب یا یک موجود پلید و شیطانی همگی از ویژگی‌هایی هستند که اساس بازی‌های نقش‌آفرینی را تشکیل می‌‌دهند.

در باب محاسن کاوشگری

Biomutant عنوانی نیست که به سادگی از کنار آن بگذرید، بلکه لذت تجربه‌ی آن مطمئنا در خاطر شما خواهد ماند. آن‌طور که از شواهد پیداست، در این بازی هم مثل ساخته‌ی محبوب THQ یعنی Darksiders، مکان‌هایی وجود دارد که از ابتدای بازی آنها را می‌بینید، اما ابزار لازم برای دسترسی به آنها را ندارید. در طول بازی باید با پیشرفت شخصیت و به‌دست آوردن وسیله‌های مختلف، مجددا به این مکان‌ها باز گشته و اسرار آن را کشف کنید. به طور خلاصه، جهان این بازی جست و جوی شما را پاداش خواهد داد.

جهش‌های ژنتیکی

هما‌ن‌طور که از نام این بازی پیداست، موجودات جهان Biomutant جانورانی جهش یافته هستند که توانایی‌های خارق العاده‌ای به‌دست آورده‌‌اند. این مسئله شامل حال شخصیت اصلی بازی هم می‌شود. قدرت‌های مختلف شما در طول بازی به صورت جهش‌های ژنتیکی بروز پیدا می‌کنند و شما می‌توانید از آنها در مبارزات و کشف مکان‌های جدید استفاده کنید: مثل ارسال دسته‌ای از حشرات برای حمله به دشمن یا کنترل اشیاء از راه دور.

وسایل نقلیه

امکان استفاده از وسایل نقلیه مختلف برای حرکت در محیط (مثل جت اسکی و بالن)، در انتهای پیش‌نمایش بازی به بینندگان نشان داده می‌شود. تنوع این وسایل نقلیه و طراحی گاها منحصر به فرد آنها (مثل یک دست مکانیکی غول پیکر یا جت اسکی بازی) به دو نکته‌ی ظریف اشاره دارد: اول اینکه محیط‌های مختلف بازی (مثل آسمان‌ها، زیر دریا و…) قابل جست‌جو و گشت و گذار هستند و دوم اینکه نقشه‌ی بازی ابعاد قابل قبولی خواهد داشت، وگرنه استفاده از وسایل نقلیه در محیطی کوچک و محصور کار عاقلانه‌ای نیست. علاوه بر وسایل نقلیه، استفاده از ماشین آلات جنگی مختلفی هم در طول بازی در اختیار شما قرار خواهد گرفت که دو نمونه‌ی آن را در ویدئوی منتشر شده دیدیم؛ یکی دست غول پیکر و دیگری لباس رباتیک (چیزی مثل تایتان‌ها در بازی Titanfall). با توجه به این موارد، مراحل بازی یک‌نواخت و خسته‌کننده نخواهند بود.

معماها

اگر فکر می‌کنید که این بازی تنها بر جنبه‌های اکشن و مبارزات تمرکز دارد، سخت در اشتباه هستید! این بازی علاوه بر قدرت فیزیکی، به قدرت ذهنی هم نیاز دارد. وجود یک ساعت آفتابی در دستان موجود پشمالوی داستان و تلاش او برای قرار دادن آن در حالت صحیح در بخش پایانی نمایش ۱۱ دقیقه‌ای بازی، نویدبخش وجود معماها و مراحل فکر در این عنوان و عدم تمرکز صرف آن بر مبارزات است.

Experiment 101 شرکتی تازه‌کار و مستقل است که در سوئد قرار دارد، اما با وجود نام شرکت باتجربه‌ی THQ Nordic و موارد یاد شده، می‌توان امیدوار بود با یک بازی اصیل و جذاب رو به رو باشیم، عنوانی که می‌تواند تجربه‌ی موفق Darksiders را تکرار کرده و شاید به یک مجوعه‌ی موفق دیگر در دنیای بازی‌های رایانه‌ای تبدیل شود. Biomutant را می‌توان به جرات بهترین عنوان معرفی شده در مراسم گیمزکام و حتی یک از بهترین عناوین معرفی شده در چند وقت اخیر نامید. با این حال هنوز برای قضاوت در خصوص این بازی کمی زود است، زیرا تنها منبع منتشر شده از آن یک ویدئوی ۱۱ دقیقه‌ای است. در نهایت برای قضاوت نهایی باید صبر کرد و منتظر تولد قهرمان پشمالو، جهش یافته‌ و تازه واردِ جهان بازی‌های رایانه‌ای ماند.

روزمرگی سالانه + بیشتر بدانید و بیاموزیدها

نویسنده: تارخ ترهنده

روزمرگی خوب نیست. مفهوم روزمرگی برای ما تعریف شده و با لفظ «روزمرگی» از آن یاد می‌کنیم و اگر به آن مبتلا شویم (بخواهیم یا نخواهیم همگی تا حدی مبتلا هستیم) طبیعتا بیمار شده‌ایم، آن هم بیماری که دیگر معنای اتفاقات پیرامون خود و کارها و تصمیماتی که می‌گیرد را نمی‌داند. روزمرگی، در دنیای صنعتی‌سازی شده‌ی امروز ما امری بسیار نرمال و البته طبیعی است. شرکت‌های بزرگ و کسانی که در آنها کار می‌کنند شاید ندانند، ولی از روزمرگی رنج می‌برند؛ هر چند که در صنعتی چون صنعت بازی‌سازی، به‌دلیل ذات علمی/ هنری که دارد، درصد این روزمرگی می‌تواند بسیار کم باشد، اما بخواهیم یا نخواهیم، صنعت و هنر مورد علاقه‌یمان سال به سال دارد بیشتر در روزمرگی غرق می‌شود. ما مخاطب‌ها، ماجراجویان همیشه تشنه‌ی اکتشاف و لمس احساسات غریب و شیرین، بعد از معرفی هر AC، هر CoD، هر فیفا و حتی هر Star Wars امیدوار هستیم؛ امیدوار هستیم تا تغییری ببینیم، یک نوآوری کوچک هم کفایت می‌کند. ما بعد از E3 امسال و بعد از هر رویداد مطرح دنیای بازی‌های ویدیویی در کشورهای این کره‌ی خاکی، امیدوار هستیم غافل‌گیر شویم و دنیاهایی بکر برای‌مان تدارک دیده باشند تا آنها را فتح کنیم؛ اما همان‌طور که گفتم، روزمرگی، صنعتی‌سازی و خفه کردن روح در صنعت بازی‌سازی روز به روز دارد بیشتر می‌شود مگر اینکه به قلب تپنده اما کوچک بازی‌های مستقل پناه ببریم.

گیمزکام امسال هم با رکوردشکنی‌هایش آمد و رفت. سونی نیامد غافل‌گیرمان کند، مایکروسافت یک دورهمی برگزار کرد بدون مواد پذیرایی کافی و EA هم هر چه در انبارش خاک خورده بود در آورد، نشان مشتری‌هایش داد و رفت. با اینکه جای بحث و انتقاد بسیار است، اما گیمزکام امسال بیشتر بدانید و بیاموزیدهای بسیاری نیز داشت. رکوردشکنی از نظر تعداد بازدیدکننده چه تجاری و چه عمومی به‌خودی خود نشان‌دهنده‌ی رشد بدون توقف صنعت بازی‌سازی و توجه بیشتر مردم به بازی‌هاست. آیا می‌دانستید نامزدهای انتخاباتی آلمان در گیمزکام ۲۰۱۷ حضور پیدا کردند و با یک‌دیگر مناظره کردند؟ بلکه بتوانند نظر مخاطبان اکثرا جوان بازی‌های ویدیویی را جلب کنند؟ آن‌وقت هنوز، مخصوصا در کشور ما کسانی هستند که با گیمر و با فعال و علاقه‌مند حوزه بازی‌های ویدیویی، طوری برخورد می‌کنند که نه خیلی وقت پیش با بازیگران و عاشقان سینما برخورد می‌کردند و آنها را «مطرب» و «بچه» می‌خواندند؛ هرچند که مطرب یا بچه بودن اصلا چیز بدی هم نیست! اما مساله آن توهین‌ها و تحقیرهای ناتمام است که باتوجه به جوان بودن هنر و صنعت بازی، سالیان سال باید صبوری کرد. اصلا شاید دلیل صنعتی‌سازی و روزمرگی‌سازی حوزه‌های هنری علاوه بر پر کردن جیب و درآوردن نان از تنوری که بوی الیاف می‌دهد، بستن دهان چنین افرادی بوده باشد، این‌طور نیست!؟ شرکت‌های بزرگ این صنعت، در چندین و چند رویداد مانند گیمزکام در ابعاد متفاوت شرکت می‌کنند و این مساله چیزی جز روتین برای آنان نیست؛ روتینی که با جذب مخاطب‌های سطحی‌نگر و مبتلا به روزمرگی حاد، تبدیل به چرخه‌ای سبز رنگ می‌شود.