نقد و بررسی بازی Super Daryl Deluxe

شوخی و سورئالیسم با وجود آن که ظاهراً منشأهای متضادی دارند –شوخی و طنز از آگاهی می‌­آید و امر سورئال از ناخودآگاه و ساز و کار خودکار ذهن– در یک ویژگی مشترک هستند و آن همنشینی‌­های غیرمنتظره و غیر قابل پیش­‌بینی‌ ­بودن­‌شان است. «دَن اند گَری گیمز» (Dan & Gary Games) با ترکیب این دو ویژگی در بازی تازه‌­اش به نام «سوپر دریل دلوکس» (Super Daryl Deluxe) شکل خاصی از غیرمنتظرگی و غرابت را در یک بازی کامپیوتری به وجود آورده است. با نقد و بررسی بازی Super Daryl Deluxe با دنیای بازی همراه باشید.

Super Daryl Deluxe غیرمنتظره است، نمی‌توان آن را پیش‌­بینی کرد و خیلی هم طول نمی­‌کشد که بازیکن را با این ویژگی خود آشنا کند. بازی با یک صحنه‌ی آدم­ ربایی آغاز می‌­شود و در چند ثانیه‌ی اول یکی از کارآگاهان حاضر در صحنه که به نظر باید نقش مهمی در داستان بازی داشته باشد (کارآگاه اَلن) به طرز غافلگیرکننده‌ای کشته می­‌شود و کنترل کارآگاه بعدی، یعنی دریل، برای نجات پرنسس به دست شما سپرده می‌­شود. دریل با انواع مهارت­‌هایش قهرمانانه به دل دشمن می‌­زند، با «پالتوبارانی»ها و «اُکتاپُل» (پُل که تبدیل به اختاپوس شده!) مبارزه می­‌کند، و در نهایت همچون یک ابرقهرمان پرنسس خود را از دست دشمن نجات می‌دهد. اما ناگهان مردی درشت هیکل، کچل و سیبیلو دریل را از خواب و رویا بیدار می‌کند. دریل در اتاقی تاریک در مقابل او نشسته است و مرد متوجه می­‌شود که دریل تا کنون در رویای خود بوده و چیزهایی که برایش تعریف کرده را هیچ نشنیده. حرص می­‌خورد و فحش می­‌دهد و مجبور می‌شود همه­‌ی داستان را دوباره برایش تعریف کند.

داستان بر می­‌گردد به چهل سال قبل. دو دانش‌آموز نخبه به نام­‌های ایلِی باواریوس (Eli Bavarius) و کِنت هَنگرمَن (Kent Hangerman) به موفقیت‌های بزرگی دست یافته‌اند. آنها با نبوغ و اشتیاق­‌شان رویاهای بزرگی در سر دارند، رویایی از جنس نجات مردم جهان، نجات انسان به دست خودش! ایلِی ایده‌اش را با کنت در میان می‌گذارد و کنت از آن استقبال می‌کند. داستان در همین جا متوقف می‌شود و بازی به یک هفته قبل از گفتگوی مردِ سبیلو و دریل باز می‌گردد.

دریل وایت­لا (Daryl Whitelaw) دانش‌آموزی تازه‌­وارد به مدرسه­‌ی واتر فالس (Water Falls) است، مدرسه‌ای خوش‌نام و منضبط که چهل سال قبل نابغه­‌هایی چون ایلِی باواریوس و کِنت هَنگرمَن را در خود داشته. دریلِ تازه‌وارد در روز اول مدرسه سعی می­‌کند دوستانی برای خود پیدا کند. در نخستین برخورد با پُل و اَلن روبه‌رو می‌شود. آنها که سودای تجارت در بازار سیاه مدرسه را در سر دارند برای اثبات دوستی دریل مأموریتی به او واگذار می­‌کنند. و بدین طریق ماجراهای عجیب و غریب دریل در مدرسه‌ی واتر فالس آغاز می‌شود.

هر وقت که خواستم اتفاق بعدی در بازی را پیش‌­بینی کنم با غافلگیری جدیدی روبه‌رو شدم و می‌توان گفت این یکی از بزرگترین مشخصه‌های Super Daryl Deluxe است. داستان بازی کاملاً بر مبنای اتفاق‌­های غیرمنتظره پیش می­‌رود، گاهی دریل برای راضی کردن دختری که به طرز غیرمنتظره‌ای با سوراخ شدن کانال تهویه در اتاقش می­‌افتد باید با بتهوون سر و کله بزند و نقاشی لئوناردو داوینچی را در حراجی گالری به فروش برساند و با ناپلئون بناپارت معامله کند. گاهی برای پیدا کردن گوشیِ یکی از بچه‌­های عضو باند پُل و اَلن که توسط ناظم مدرسه ضبط شده باید میانجی بزرگترین اتحاد تاریخی بین ارتش­‌های ناپلئون، سزار، کلئوپاترا و چنگیز خان باشد! Super Daryl Deluxe سرشار از این غیرمنتظره‌هاست، و این ویژگی را تا آخرین لحظات بازی حفظ می­‌کند.

بخش قابل توجه‌­ای از محتویات بازی بر پایه‌ی همان چیزهایی شکل گرفته که در مدارس تدریس می‌­شوند (حداقل در مدرسه­‌های امریکا!). مدرسه­‌ی واتر فالس چهار اتاق اصلی دارد (علوم، هنر، تاریخ، و ادبیات) که عمده ماجراهای بازی در این چهار اتاق اتفاق می‌­افتند. هر اتاق فضای مخصوص به خود را دارد و در آنها با ده­‌ها تن از شخصیت‌های معروف مواجه خواهید شد، از شخصیت‌های هنری مثل بتهوون، موزارت، داوینچی، اندی وارهول، مارسل دوشان، جورجیا اوکیف تا شخصیت‌های تاریخی مثل ناپلئون بناپارت، جولیوس سزار، چنگیز خان، کلئوپاترا؛ از شخصیت­های علمی مثل انیشتین، آیزاک نیوتون، مادام کوری، نیکولا تسلا تا شخصیت‌های داستان‌های ادبی مثل هابیتِ ارباب حلقه‌ها و پوسایدن (خدای آب‌ها) در ادبیات یونان باستان! بازی پر است از ارجاع به چیزهای شناخته ­شده. به سیاق بازی­‌های نقش‌­آفرینی تقریباً با همه­‌ی شخصیت­‌های حاضر در بازی می‌توان گفتگو کرد و مأموریت‌های اصلی و فرعی مرتبط با آنها را اجرا کرد، و بازی از این طریق صدها دیالوگ و موقعیت طنزآمیز به‌وجود آورده است.

طنزپردازی را می‌­توان یکی برجسته‌ترین ویژگی‌ها و نقطه­‌ی قوت Super Daryl Deluxe به حساب آورد. این بازی پر است از شوخی، از اظهار نظر داوینچی درباره­‌ی موسیقی بتهوون تا کل‌کل‌های چنگیز خان و سزار، از چهره­‌ی خمار ماه تا برج پیزای افتاده در صحرا، از تکرار مو به موی ماجرای اول بازی در جهنم تا نحوه‌ی پایان بازی، طنز و شوخی را همه جای بازی می‌توان یافت: در دیالوگ‌­ها، روابط بین شخصیت‌­ها، روابط بین موقعیت‌ها. با این حال، برای لذت بردن حداکثری از طنز بازی بهتر است کاملاً به جزئیات آن توجه کنید، چون شوخی را می­‌توان در هر جرز و لایه‌ای یافت!

طنز Super Daryl Deluxe را می­‌توان به دو دسته‌ی کلامی و مکانی تقسیم کرد. طنز کلامی را در بیشتر دیالوگ‌­های پرشمار بازی و حتی در روایت بازی، که به شکل جالبی هر آن‌چه که بر دریل اتفاق افتاده را در دفترچه یادداشت ثبت می‌کند، می­‌توان یافت. اما طنز مکانی بازی می‌تواند ظرافت‌های بیشتری پیدا کند و گاهی برای پی بردن به آنها و حظ بردن از آنها تأمل و نکته‌­بینی بیشتری لازم است.

بازی شامل یک خط سیر اصلی به اضافه‌­ی کلی مأموریت موازی فرعی است. با وجود آن که بیشتر مأموریت‌­های فرعی کمابیش مجزا از روند اصلی داستان هستند، اما این بدان معنا نیست که جریان بازی را می­‌توان بدون انجام مأموریت­‌های فرعی پیش برد. گاهی انجام یک مأموریت فرعی برای پیشرفت داستان اصلی لازم است و گاهی پیدا کردن گام بعدی می­‌تواند گیج‌کننده باشد، چون خیلی از مواقع بازی سرنخ روشنی درباره­‌ی نحوه‌ی انجام مأموریت به دست­‌تان نمی‌دهد و مجبورتان می‌­کند کلی نقشه را بگردید. به علاوه، انجام مأموریت­‌های فرعی می­‌تواند سطح یا لِوِل بازیکن را با سطح مأموریت­‌های اصلی تراز کند. به عنوان مثال، اگر در یک مرحله سطح دشمنان ۲۰ است، شما با یکی دو سطح پایین‌تر در شکست دادن آنها احتمالاً با چالش مواجه خواهید شد و سطح کمتر از این حتی عبور از آن مرحله را غیرممکن می‌کند. سطح بازیکن علاوه بر انجام مأموریت­‌های اصلی و فرعی با کشتن دشمنان هم بالا می‌رود، و با توجه به این که در برخی نقاط بازی عملاً تعداد دشمنان بی­‌نهایت است، می‌توان صرفاً با کشتن دشمنان هم خود را به سطح مطلوب یا حتی سطوح بالاتر که انجام بازی را راحت­‌تر می‌کند، رساند.

قدرت و قابلیت‌های بازیکن علاوه بر سطح او، از طریق فنونی که یاد می‌گیرد، لباس­‌ها (کلاه، تن ­پوش، زیورآلات) و سلاح‌هایی که دریل در دفترچه یادداشت‌اش نقاشی می­‌کند و یک سطح بخصوص دیگر با عنوان PP تعیین می‌­شود.

اکثر قریب به اتفاق فنونی که دریل می‌­تواند یاد بگیرد فنون تهاجمی‌اند و تنها تعداد انگشت‌شماری از آنها مربوط به پر کردن سلامتی یا جای ­خالی ­دادن هستند، به اضافه­‌ی قابلیت‌­هایی مثل پرشِ دوگانه که به‌صورتِ خودکار یادگرفته می‌شود. این فنون، که با افزایش سطح و از طریق معاوضه با کتاب‌­ها به دست می‌آیند، می‌توانند در یکی از ۱+۴ (و بعداً ۱+۸) بخش یا اسلات مربوط به دگمه­‌زنی فنون قرار بگیرند. نحوه‌ی مبارزه به این شکل است که بازیکن به طور همزمان به چهار کلید اجرای فن (به اضافه­‌ی یک کلید مربوط به Dash) دسترسی دارد که در هر کدام یک فن بخصوص قرار داد، از جمله ضربات فیزیکی نزدیک مثل مشت، لگد آتشین، شمشیر، گرز و داس؛ ضربات راه دور مثل تیروکمان، بومرنگ و پرتاب چاقوهای سمی؛ فنون خشک‌کننده مثل آذرخش؛ فنون کاشتنی مثل مین؛ فنون جابجایی و غیره. هر یک از این فنون پس از اجرا برای مدت زمان مشخصی (از ۰ ثانیه تا چندین ثانیه) بلااستفاده می­‌شود یا، به عبارت دیگر، Cooldown دارند. در واقع، حین مبارزه در اکثر مواقع نمی‌توان یک دگمه را پشت هم زد و باید بین دگمه‌ها جابجا شد و یا زد و در رفت و دوباره زد. این شیوه‌ی مبارزه در سبک مبارزه‌­ی هم‌زمان شاید در مواجهه‌­ی نخست، به ویژه برای طرفداران سبک­‌های اکشن، کمی نامأنوس باشد اما بازیکن با پیشرفت بازی می‌­تواند به آن عادت کند و به ویژه با دسترسی به فنون بیشتر می‌تواند کلی از آن لذت ببرد. فنون را همچنین می‌توان ارتقا داد. با ارتقا فنون علاوه بر این که قدرت و سرعت آنها افزایش می­‌یابد، انیمیشن اجرای آنها نیز به طرز جالب و طنزآمیزی تغییر می­‌کند.

هر یک از لباس­‌ها و سلاح‌ها، که با کشتن دشمنان، باز کردن صندوقچه‌ها، انجام مأموریت‌ها یا خرید کردن از پالتوبارانی­‌ها به دست می‌آیند، سطح خاصی دارند و می‌توانند بر میزان سلامتی، قدرت زره و قدرت حمله‌ی دریل نقش داشته باشند و همچنین بعضی از آنها تأثیرهای فرعی هم دارند که می­‌تواند مثبت یا منفی باشد. مثلاً یک ابزار قدرت پر شدن تدریجی سلامتی می‌دهد و یک ابزار مثل چشم‌­بند نصف صفحه‌ی بازی را سیاه می­‌کند! همچنین از اواسط بازی می­‌توان با سپردن ترکیبات خاص به آهنگر لباس‌ها و سلاح­‌های ویژه­‌ای ساخت. لباس‌ها و سلاح‌ها با وجود آن که طی بازی هیچ تغییری در ظاهر اصلی دریل ایجاد نمی‌کنند (تغییرات ظاهری را تنها در دفترچه­‌ی او و به شکل نقاشی­‌های بامزه می‌توان مشاهده کرد) اما نوع انتخاب این تجهیزات به همراه نوع انتخاب فنون می­‌تواند نقش مهمی در پیشبرد بازی داشته باشد و حتی کمبود سطح را جبران کند.

نوع خاصی از سطح با عنوان PP هم هست که با انجام مأموریت‌ها ارتقا می‌­یابد و به طور خودکار به دریل قابلیت­‌های خاصی می‌بخشد. به طور کلی، تجهیزات، فنون و قابلیت‌ها از تنوع خوبی برخوردار اند و کار کردن با آنها می‌تواند سرگرم­‌کننده باشد. گیم‌پلی Super Daryl Deluxe با وجود ظاهر نامعمولِ بازی هسته­‌ی یک نقش‌آفرینی مترویدوانیای beat ’em up استاندارد با امکان انتخاب تجهیزات و فنون را دارد، که با وجود برخی اشکالات ریز و قابل چشم‌پوشی فنی می‌تواند کلی سرگرم­‌کننده‌تان کند.

گرافیک Super Daryl Deluxe، که مشتمل است بر نقاشی‌های دوبعدی دستی و بعضاً عکس، با خاکستری­‌های یک‌دست و رنگ‌های متمرکز، یکی از نقاط قوت بازی است و نقش عمده‌­ای در انتقال حس و حال بازی ایفا کرده است. شخصیت­‌ها و دشمنان پرشمار بازی با سبکی یک‌دست، به شکل کارتونی، عموماً سیاه و سفید با یک رنگ متمرکز (مثلاً تنها رنگِ دریل نارنجی است، تنها رنگِ پُل آبی است و الخ) طراحی شده‌اند. طراحی مکان‌ها از نظر تنوعِ سبک طراحی با طراحی شخصیت­‌ها کمی متفاوت است و گاهی گرافیک کارتونی شخصیت‌ها به شکل جالبی به سبک کلاژهای چندرسانه‌ای با عکس تلفیق می‌شود. گاهی نیز محیط‌ها کاملاً شکل متفاوتی به خود می­‌گیرند، مثلاً در فضای شهر وین، فضای کامپیوتری، یا شکل­‌های تلفیقی در مراحل پایانی. در کل، طراحی محیط­‌های بازی، شخصیت‌ها و دشمنان تنوع و جزئیات بالایی دارند، اما این میزان از تنوع و ظرافت در طراحی پرتره‌ی NPCهای بازی طی دیالوگ‌ها دیده نمی‌شود. در برخی موارد، دیالوگ‌های طولانی با چهره­‌های ثابت و سیاه­ و سفیدی همراه می‌­شود که می‌تواند از نظر دیداری خسته‌کننده باشد و در انتقال حس و حال ظریف دیالوگ‌­ها موفق عمل نکند. همچنین، گاهی سبک متفاوتِ طراحی محیط و شخصیت‌ها گسستی بین شخصیت‌ها و پس‌زمینه ایجاد می­‌کند که می‌تواند بر حس حضور در مکان اثر داشته باشد.

یکی از نقاط جذاب گرافیک بازی دفترچه نقاشی دریل است. او، که در واقع نوجوانی لاغراندام، با پیراهن توکرده در شلوار نارنجی دم‌پا­گشاد و کفش­‌های آنتیک، سبیل‌های کم‌پشت و عینک و هدبند نارنجی و پشت‌موی بلند است و تا اواخر بازی به همین شکل باقی می‌ماند، طی بازی در دفترچه یادداشتش خود را با لباس‌ها و سلاح‌های مختلف نقاشی می‌کند که گاهی ترکیب‌های جالبی را شکل می­‌دهند!

در مجموع، می‌توان گفت گرافیک Super Daryl Deluxe با وجود برخی اشکالات قابل چشم‌­پوشی، متنوع، پر از جزئیات، خلاقانه، جسورانه، و یکی از کارشده‌ترین بخش‌های بازی است که با وجود برخی ناهماهنگی‌ها بین طراحی شخصیت‌ها و محیط توانسته در خدمت هویت خاص بازی، که همان غیرمنتظره بودن آن است، عمل کند.

Super Daryl Deluxe در زمینه­‌ی صداگذاری و موسیقی عالی عمل نکرده است. در بسیاری از موقعیت­‌های بازی و، به ویژه طی دیالوگ‌­ها، می­‌توان سکوت مطلق بازی را، که گاهی خلاء عجیبی ایجاد می‌کند، احساس کرد. با وجود آن که برخی قطعات موسیقی و صداگذاری‌های پس‌زمینه، مشخصاً قطعات مربوط به مراحل خانه‌­ی ارواح، قلعه‌­ی تاریک، و صداهای پس‌­زمینه­‌ی کمپ مغول­‌ها، جذاب و هماهنگ با حال و هوای محیط بازی است، امّا گاهی تکرار مداوم برخی قطعات، به ویژه که احتمالاً در هر مکان بازی زمان زیادی را سپری خواهید کرد و یک قطعه را بارها گوش خواهید داد، می‌تواند خسته‌کننده باشد. تعداد معدود صداپیشگان بازی هم صداپیشگی را تنها به کات­‌سین­‌ها محدود کرده و هر صداپیشه نقش یک یا چند شخصیت بازی را به عهده گرفته است. موسیقی و صداگذاری در بازی‌های نقش‌آفرینی به علت حضور طولانی‌­مدت در محیط­‌های بازی معمولاً نقش برجسته‌ای در موفقیت بازی دارند اما Super Daryl Deluxe در این زمینه چندان عالی عمل نکرده است.

قهرمان سوپر دلوکس

Super Daryl Deluxe با ترکیب عناصری ناهمگون شکل خاصی از سرگرمی کامپیوتری را به‌وجود آورده که می‌تواند بازخوردهای متضادی بگیرد. هم یک نقش‌­آفرینی و مترویدوانیای دوبعدی استاندارد است هم فضایی نوآورانه و غیرمنتظره. این بازی با جسارت سازندگان‌اش توانسته فراواقع‌گرایی را با کمدی، و کمدی را با تراژدی درآمیزد و ترکیبی غیرمنتظره شکل دهد. همراهی با دریل می‌تواند خنده‌دار و سرگرم­‌کننده باشد و شما را ساعت‌ها پای خود بنشاند. تیم جوان و دو نفره‌ی دَن پلِیت (Dan Plate) و گَری پُرتر (Gary Porter)، که مثل شخصیت‌های بازی خود یعنی ایلِی باواریوس و کِنت هَنگرمَن، از دوران مدرسه رفیق هم بوده‌اند، به‌طور مستقل و با کمک پشتیبانی مالی کیک‌استارتر، توانسته‌اند در اولین پروژه‌ی رسمی خود اثری متفاوت و دوست‌داشتنی به دست‌مان برسانند. اگر طرفدار سبک مترویدوانیا و نقش‌آفرینی هستید و از خواندن دیالوگ‌های طولانی، توجه به جزئیات، و کشتن بی­‌شمار موجود ریز و درشت خسته نمی­‌شوید و اگر عاشق طنز هستید و از چیزهای عجیب و از هر نوع غافلگیری استقبال می‌کنید، پس باید این بازی را امتحان کنید!

Resolution

Platform: PC – Score: 8.5 out of 10

Dan & Gary Games is here in order to present you its debut indie game which is marvelously wonderful. If you are into RPG and Metroidvania games, and if you are into reading long dialogues, satire and all sorts of great surprises, you must play Super Daryl Deluxe.